Για να βοηθήσουμε ένα παιδί με προβλήματα λόγου ή ομιλίας μερικές φορές χρειάζεται να χειριστούμε κατάλληλα καθημερινές καταστάσεις επικοινωνίας.
Παρακάτω θα βρείτε μερικές ιδεέες και προτάσεις για το πως να χειριστείτε κατάλληλα την δυσκολία του παιδιού σας .
Όταν το παιδί δυσκολεύεται να κατανοήσει αυτό που του λέτε :
Ρωτήστε « Να το πω πάλι? «
Επαναλάβετε την οδηγία αργά και καθαρά ( διατηρήστε όμως φυσιολογική την ένταση της φωνής σας )
Προσπαθήστε να καταλάβετε ποιές λέξεις ή έννοιες δυσκολεύουν το παιδί .
Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει χρησιμοποιώντας οπτικό υλικό. Για παραδειγμα μια εικόνα ή ένα αντικείμενο.
Πείτε με άλλα λόγια την οδηγία .
Όταν το παιδί δεν βρίσκει την κατάλληλη λέξη :
Ρωτήστε το. “ Ξέχασες την λεξούλα? Θες να σε βοηθήσω?”
Επαναλάβετε αυτό που είπε για να του δώσετε βοήθεια να ανακαλέσει την λέξη. Για παράδειγμα “Ψηλά στον ουρανό έχει… “
Ζητήστε από το παιδί να σας περιγράψει αυτό που σκέφτεται. Αν χρειάζεται, επαναλάβετε αυτό που είπε. Για παράδειγμα ‘ Είναι ένα πράγμα που μοιάζει με αεροπλάνο , έχει μηχανή αλλά όχι φτερά και έχει ένα πράγμα που γυρίζει”.
Ρωτήστε : Είναι μικρή λεξούλα ή μεγάλη?
Ζητήστε του να σας πεί από τι αρχίζει. «Μπορείς να πεις από τι αρχίζει?»
Δώστε στο παιδί την αρχή της λέξης. Για παράδειγμα, « είναι εεε… ( λικόπτερο).
Μόλις το παιδί βρει την λέξη που έψαχνε ενισχύστε την μνήμη του ζητώντας του να την επαναλάβει. Έτσι την επόμενη φορά θα του είναι πιο εύκολο να την ανακαλέσει.
Όταν εσείς δεν καταλαβαίνετε τι θέλει να σας πει :
Προσπαθήστε να ακούτε προσεκτικά και κάντε χρήση οποιουδήποτε στοιχείου σας δώσει. Εάν για παραδειγμα μιλάει για την παιδική χαρά αναρωτηθείτε σε τι μπορεί να αναφέρεται .
Πείτε “ Συγνώμη αλλά δεν σε κατάλαβα” Συχνά παραστάνουμε πως καταλαβαίνουμε το παιδί ακόμη και αν δεν έχουμε καταλάβει τι θέλει να μας πει . Τα περισσότερα παιδιά αντιλαμβάνονται οτι δεν γίνονται κατανοητά και πρέπει να νιώθουμε άνετα να τους το πούμε όταν δεν τα έχουμε καταλάβει. Φυσικά, πάντα με ωραίο τρόπο χωρίς να ματαιώσουμε το παιδί.
Ρωτήστε ερωτήσεις. Βοηθήστε το να απλοποιήσει αυτό που θέλει να σας πει, κάνοντας του ερωτήσεις.
Δώστε δυο επιλογές. Αν έχετε καταλάβει περίπου τι θέλει να σας πει, δώστε δυο επιλογές. Με αυτόν τον τρόπο θα αιστανθεί πως επικοινωνεί κατάλληλα το μήνυμά του. Για παράδειγμα αν καταλάβετε οτι θέλει να σας πει κάτι για την μέρα του, πείτε : ”Πού έγινε αυτό? Στο σπίτι ή στο σχολείο?”
4.Όταν το παιδί κάνει γραμματικά λάθη:
Όταν το παιδί κάνει γραμματικά ή συντακτικά λάθη στον προφορικό του λόγο το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να του δώσουμε ένα σωστό πρότυπο προς μίμηση. Για παράδειγμα αν το παιδί πει : “ Ο γάτος μου έπιασε μια ποντίκι» εσείς μπορείτε να του δώσετε το σωστό πρότυπο χωρίς όμως να διακόψετε την επικοινωνία και να πείτε : « Πωπω!Ο γάτος σου έπιασε ένα ποντίκι! »
Προσπαθήστε να καταλάβετε σε ποια συντακτική δομή ή σε ποιο μέρος του λόγου δυσκολεύεται το παιδί και ενισχύστε στο παιδί το σωστό τονίζοντάς το την διάρκεια της δικής σας ομιλίας. Για παράδειγμα εάν μπερδεύει τα άρθρα μπορείτε να τα τονίζετε την ΄ρρα που θα παίζετε μαζί του. Εάν παίζετε με τα φαγητά μπορείε να πείτε : « ‘Εχω μία ντομάτα, μία πατάτα και ένα αγγούρι. Εσύ τι έχεις στο καλάθι σου? «
5.Όταν το παιδί ντρέπεται για την ομιλία του και περιορίζεται κοινωνικά:
Προσπαθήστε να βρείτε κατάλληλες ευκαιρίες να επιβραβεύσετε το παιδί μπροστά σε άλλους. Συμβουλέψτε και την δασκάλα να κάνει το ίδιο μπροστά στο σύνολο της τάξης. Το μπράβο πρέπει να είναι αληθινό και να λέγεται όταν όντως το παιδί έχει κάνει κάτι. Σε διαφορετική περίπτωση το παιδί θα καταλάβει ότι το επιβραβεύετε ψεύτικα.
Συμπεριλάβετε το παιδί σε ένα παιχνίδι ή μια δραστηριότητα με άλλα δυο-τρία παιδιά , την οποία θα συντονίζετε εσείς έτσι ώστε να διασφαλίσετε μια θετική ατμόσφαιρα.
Παροτρύνετε το παιδί να χαιρετήσει ή να πλησιάσει άλλα παιδιά που είναι επίσης ντροπαλά . Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μπορεί να συμμετάσχει σε ένα παιχνίδι ( ίσως και μη λεκτικό παιχνίδι ) που θα είναι μια θετική εμπειρία για εκείνο.
Μην πιέζετε το παιδί να κάνει κάτι που δεν θέλει . Πιθανώς να του είναι δύσκολο και να χρειάζεται χρόνο προσαρμαγής.
Κόρμαλη Ροζαλίνα
Λογοθεραπεύτρια