ΤΙ ΕΙΝΑΙ;
Ουσιαστικά πρόκειται για τη θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ θεραπευτή και παιδιού σε κλίμα ισοτιμίας, αλληλοσεβασμού και εμπιστοσύνης. Μέσα από αυτή τη διαδικασία το παιδί και ο έφηβος ενθαρρύνεται να διερευνήσει τις ποικίλες πλευρές του εαυτού και να αναγνωρίσει τις εσωτερικές πηγές στήριξής του: σώμα, συναίσθημα, σκέψη, συμπεριφορά. Στόχος αυτής της διαδρομής είναι το παιδί και ο έφηβος, αλλά και η οικογένειά του, με τη στήριξη του θεραπευτή, να αποκτήσει μία ολοκληρωμένη εικόνα εαυτού, με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του και μακροπρόθεσμα να αποδεχθεί τον εαυτό στην ολότητά του.
ΠΟΤΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ;
Ένα παιδί ή ένας έφηβος χρειάζεται να μπει σε θεραπευτική σχέση όταν ο ίδιος (ή/και το περιβάλλον του) «μπλοκάρει» κάποιο ή κάποια από τα εσωτερικά συστήματα στήριξής του (σώμα-συναίσθημα-σκέψη-συμπεριφορά), δίνοντας έμφαση μόνο σε κάποια, με αποτέλεσμα να μη λειτουργεί με ολόκληρο το δυναμικό του. Ακόμα, η ατομική ψυχοθεραπεία χρειάζεται όταν οι εξωτερικές πηγές στήριξης του παιδιού ή του εφήβου (περιβάλλον, οικογένεια, σχολείο, φίλοι κ.ά.) δεν επαρκούν ή αδυνατούν να διαχειριστούν μία κατάσταση σε μία δεδομένη στιγμή.
Έτσι, ένα παιδί ή ένας έφηβος μπορεί να ωφεληθεί από μία θεραπευτική σχέση όταν οι εσωτερικές ή/και οι εξωτερικές πηγές στήριξης δεν επαρκούν για να τον στηρίξουν σε μία δεδομένη στιγμή. Αυξημένο άγχος και έντονα συναισθήματα παντός είδους είναι πιθανό να βιώνονται, ενώ πιθανά συμπτώματα μίας τέτοιας κατάστασης είναι:
- Απόσυρση, μελαγχολία
- Χαμηλό κίνητρο για εμπλοκή σε δραστηριότητες
- Μειωμένο ενδιαφέρον για συναναστροφή με συνομηλίκους
- Μείωση σχολικής επίδοσης
- Επιθετικότητα στη συμπεριφορά
- Ανυπακοή, ξεσπάσματα
- Σωματικά συμπτώματα (πόνοι, συχνές αρρώστιες, δερματικά)
- Τικ
- Βουλιμία, ανορεξία
- Χρήση ουσιών
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ;
Ο διάλογος μέσα σε κλίμα ισοτιμίας, χωρίς πρόθεση κριτικής και έκφρασης χαρακτηρισμών, αλλά με την ανάγκη αλληλομοιράσματος σκέψεων και συναισθημάτων και ανταλλαγής εμπειριών, αποτελεί το κύριο μέσο ανάπτυξης της θεραπευτικής σχέσης μεταξύ παιδιού/εφήβου και θεραπευτή. Φυσικά ο διάλογος δεν προϋποθέτει πάντα το λόγο. Έτσι, στην ατομική ψυχοθεραπεία συν-διαλεγόμαστε μέσα από το συμβολικό παιχνίδι, τη ζωγραφική, την πλαστική, την καθοδηγούμενη φαντασία, το παιχνίδι ρόλων, το θεατρικό παιχνίδι, την ανάγνωση ή το χτίσιμο ιστοριών κ.ά.
Προκειμένου η ψυχοθεραπευτική σχέση παιδιού/εφήβου και θεραπευτή να αναπτυχθεί και να λειτουργήσει με τον πιο υγιή τρόπο και προς όφελος του πρώτου, χρειάζεται δέσμευση στη διαδικασία, με εβδομαδιαίες συναντήσεις σε σταθερή μέρα και ώρα. Απαραίτητη κρίνεται η συνεργασία με τους γονείς και η ενημέρωσή τους για την εξέλιξη της θεραπείας του παιδιού/εφήβου σε σταθερή συχνότητα, με τρόπο που να διασφαλίζει την τήρηση του απορρήτου στη σχέση παιδιού/εφήβου-θεραπευτή. Τέλος, στις περισσότερες περιπτώσεις οι στόχοι της ατομικής ψυχοθεραπείας του παιδιού/εφήβου επιτυγχάνονται πληρέστερα όταν και οι γονείς τους ακολουθούν σταθερά συνεδρίες Συμβουλευτικής Γονέων.
